Üreme Sağlığı Yöntemleri Danışmanlığı Eğitimleri, 11 – 13 Temmuz 2018, Hatay - Birleşmiş Milletler Nüfus Fonu (UNFPA), Sağlık Bakanlığı, Türkiye Halk Sağlığı Kurumu Kadın ve Üreme Sağlığı Dairesi Başkanlığı, Göç Sağlığı Dairesi Başkanlığı, Hatay İl Sağlık Müdürlüğü işbirliği ile ve Avrupa Birliği Sivil Koruma ve İnsani Yardım Ofisi’nin  (ECHO) finansal destekleriyle, Hatay’da 11 – 13 Temmuz 2018 tarihlerinde “Üreme Sağlığı Yöntemleri Danışmanlığı” eğitimleri düzenlendi. Üç günlük eğitimin amacı, birinci basamak  düzeyinde üreme sağlığı hizmetleri alanında, geçici koruma altında bulunan Suriyelilere  danışmanlık verecek sağlık personelinin üreme sağlığı yöntemleri konusunda bilgi ve beceri kazanmasıdır.

Eğitimin açılış konuşmasını yapan Hatay Halk Sağlığı Hizmetleri Başkanı Dr. Ümit Mutlu Tiryaki, üreme sağlığı yöntemleri danışmanlığında verilen hizmetlerin belli bir standartta olması için bu tip eğitimlerin çok değerli ve gerekli  olduğuna vurgu yaptı.  

Sağlık Bakanlığı, Halk Sağlığı Genel Müdürlüğü, Kadın ve Üreme Sağlığı Dairesi Başkanlığı, Eğitim Programı Sorumlusu Mehlika Ulular, eğitimin öncesinde yaptığı konuşmada “Üreme sağlığı çok önemli bir konu. Anne ve bebek ölümlerinin oranı bir ülkenin gelişmişlik düzeyini ölçümlemede çok belirleyici bir istatistik verir. Bu eğitimlerle bilgilerimizi yenilememiz ve konu hakkında verilen hizmetlerde standartı yakalamak için bu eğitimlere katılım sağlanmasının çok önemli olduğunu düşünüyorum” dedi.   

Eğitimin açılış konuşmasını yapan bir diğer isim de Birleşmiş Milletler Nüfus Fonu (UNFPA) Üreme Sağlığı Program Koordinatörü Dr. Gökhan Yıldırımkaya oldu. Eğitimin ilk günününün 11 Temmuz’un Dünya Nüfus Günü ile örtüşmesine  vurgu yapan Dr. Yıldırımkaya şunları söyledi: “Bugün 11 Temmuz Dünya Nüfus Günü. Bu senenin teması “ aile planlamasının bir insan hakkı” olduğuna vurgu yapılıyor. Aile planlaması, bir nüfus kontrol yöntemi değildir, aksine aile planlaması anne ve bebek sağlığı için çok önemlidir. Bir annenin, istenilen zamanda ve aralıklarda ve sayıda çocuk sahibi olabilmesi, o annenin daha sağlıklı bir hayata sahip olması anlamına geliyor. Bizler gibi sağlık alanında çalışanlar üreme sağlığı hizmetlerini ihtiyaç duyanlara ulaştırmaya çalışıyoruz.”

Dr. Yıldırımkaya, üç gün boyunca herkesin birbirinden öğreneceği değerli paylaşımlar olacağını söyledi. Üreme sağlığının özellikle afet ve çatışma gibi acil durumları gereketiren şartlarda asla bir lüks olmadığının da altını çizdi ve ekledi, “bebek, dünyaya gelmek için çatışmaların bitmesini beklemez”.

Dünyada aile planlaması

Dr. Yıldırımkaya, sunumunda aile planlamasınının dünyada kullanımı ve sonuçları hakkında da bilgi verdi. Paylaşılan verilere göre, dünyada 700 milyon kadın etkili aile planlaması yöntemlerini kullanıyor ama 214 milyon kadın hala modern aile planlaması yöntemlerine ulaşamıyor. Bu kadınlar da modern aile planlaması yöntemlerine ulaşabilseydi, anne ve çocuk ölümleri %40 azalacaktı. Dr. Yıldırımkaya’nın verdiği bilgiye göre bu yüzyılın başında  dünyada gebeliklere bağlı anne ölümleri sayısı 520 bin iken bu sayı bugün 280 bine düşmüş durumda. Bu sayının düşmesinde etken olan faktörlerden biri de çiftlerin kendilerine en uygun zamanda çocuk yapma zamanını seçebilmeleri ve doğum sonrası bakım ile de hayatlarını sağlıklı bir şekilde sürdürebilmiş olmalarıdır.

Suriyeli kadınlar ve aile planması

Dr. Yıldırımkaya, açılış konuşması sırasında Suriyeli kadınların aile planlaması tercihleri konusunda da bilgi verdi. Suriye’de yapılan sağlık araştırmasına göre, Suriyeli kadınlar arasında doğum aralığını iki yıl olarak tutmak isteyenlerin oranı %68. Suriyeli kadınların %47’si aile planlaması yöntemi kullanıyor ancak bu kadınların sadece %33’ü modern aile planlaması yöntemlerini kullanıyor.

Emzirme bir aile planlaması yöntemi değildir

Eğitime, Göçmen Sağlığı Merkezleri’nde görev yapan 19 Suriyeli ve 2 Türk toplam 21 sağlık personeli üreme sağlığı konusunda sunulan sağlık hizmetlerinin standartizasyon sağlamak için bu eğitime katılım gösterdi.

Eğitime katılan sağlık eğitmeni ve hemşire Özlem Çökmez, Birleşmiş Milletler Nüfus Fonu’nun (UNFPA) Antakya’da Sığınmacılar ve Göçmenlerle Dayanışma Derneği (SGDD) yürütücü ortaklığında Suriyeli kadın ve kız çocuklarına birinci basamak sağlık hizmeti veren UNFPA Kadın Sağlığı Danışma Merkezi’nde görev yapıyor. Çökmez, üreme sağlığı konusunda verilen eğitimlerin, kendi bilgilerini güncel tuttuğunu, böylece sahada daha doğru bir sağlık hizmeti sunabildiklerini söyledi. Çökmez, günlük çalışmalarında Suriyeli kadınların üreme sağlığı ve özellikle aile planlaması konusunda sıklıkla korunma yöntemleri hakkında doğru bilinen yanlışları düzeltmek için çalıştığını ifade etti. Sahada sıklıkla görülen üreme sağlığı konusundaki yanlış bilgiye örnek olarak, bazı Suriyeli kadınların, emzirmenin bir planlama yöntemi olduğunu düşündüklerini paylaştı.

Eğitime katılan ve Suriyeli gençlere Toplum Gönüllüleri Vakfı yürütücü ortaklığında hizmet sunan UNFPA Gençlik Merkezi çalışanı hemşire Leyla Yeşilova, Suriyeli kadınlarla yaptığı çalışmada, cinsel yolla bulaşan enfeksiyonların sadece kadınların bir sağlık soruna olduğuna dair Suriyeli erkeklerde yanlış bir inanış olduğuna vurgu yaptı. Yeşilova, eğitime katılan sağlık çalışanlarının çoğunluğunun erkek olduğuna dikkat çekerek, Suriyeli sağlık çalışanlarının bu yanlış bilgiyi düzeltmek için sahada yapacakaları çalışmalarının olumlu yansımaları olacağını düşündüğünü söyledi.

Eğitime katılan Suriyeli sağlık personeline eğitimden beklentileri sorulduğunda, üreme sağlığı konusunda modern yöntemleri öğrenmek istediklerini konusunda hemfikir oldular. Bir diğer katılımcı, anne ve bebek sağlığı konularında verilen hizmetler konusunda kendisini daha çok geliştirmek istediğini söyledi. Suriyeli doktor bir katılımcı, üreme sağlığı konusundaki bilgilerini güncellemek istediğini ve bu eğitimde öğrendiklerini çalışma arkadaşlarıyla paylaşılacağını da ekledi. Eğitime katılan bir diğer Suriyeli katılımcı da, bu eğitime katılarak Türkiye’de Sağlık Bakanlığı’nın ücretsiz olarak sunduğu üreme sağlığı ve aile planlaması yöntemleri konusunda bilgi sahibi olmak istediğini belirtti.

Birleşmiş Milletler Nüfus Fonu (UNFPA)

Birleşmiş Milletler Nüfus Fonu (UNFPA), 1969 yılında kuruldu ve dünya çapında nüfus konusunda uluslararası finansmana sahip en büyük yardım kaynağı olan UNFPA, sürdürülebilir kalkınmayı destekleyen politikalar ve stratejiler oluşturulması konularında 150’yi aşkın ülkede faaliyet göstermektedir. Çalışmalarına proje temelli olarak başlayan Birleşmiş Milletler Nüfus Fonu (UNFPA), 1971 yılından bugüne Türkiye’de; üreme sağlığı, toplumsal cinsiyet eşitliğinin desteklenmesi; kalkınmayla ilgili verilerin toplanması, kullanımı ve yaygınlaştırılmasının artırılması, ve insani yardım konularında çalışmalar yapmaktadır. Bu çerçevede ilk Ülke Programı 1988 yılından 1992’ye kadar sürmüş, şu anda ise Altıncı Ülke Programı (2016-2020) yürütülmektedir.

Birleşmiş Milletler Nüfus Fonu (UNFPA), her gebeliğin istenilen gebelik olduğu, her doğumun güvenli gerçekleştiği ve her gencin içindeki potansiyelini ortaya çıkarabildiği bir dünya için çalışır. UNFPA, bu hedefe ulaşabilmek için, yaptığı çalışmalarda Sürdürülebilir Kalkınma Hedefleri’nden (SKH) özellikle 5 tanesine odaklanmıştır: 

SKH 3: Sağlıklı Bireyler, 
SKH 5: Toplumsal Cinsiyet Eşitliği,
SKH 10: Eşitsizliklerin Azaltılması,
SKH 16: Barış, Adalet ve Güçlü Kurumlar,
SKH 17: Hedefler için Ortaklıklar

Birleşmiş Milletler Nüfus Fonu (UNFPA) Sosyal Medya Hesapları:

Facebook: UNFPA.Turkey  Twitter: UNFPATurkey  Instagram: unfpa_turkey  YouTube: UNFPATurkey