ANKARA - Sağlıkta Genç  Yaklaşımlar Derneği’nin (Y-PEER Türkiye), Birleşmiş Milletler Nüfus Fonu (UNFPA) Türkiye’nin desteği ile yürüttüğü “COVID-19 Pandemisi Sürecinde Gençlerin İyilik Hali Araştırması” yayımlandı. 

COVID-19 sürecinde, gençlerin genel iyilik hallerinin ve bu süreçte eğitim, istihdam, sosyal güvenlik, sivil katılım, kapsamlı cinsel sağlık eğitim ve hizmetlerine erişim konularındaki deneyimlerinin belirlenmesini hedefleyen ve 6 ay süren araştırmaya 18-30 yaş aralığında bine yakın genç katıldı.

Ankara Üniversitesi Öğretim Üyesi Doç. Dr. Tülin Şener’in yönettiği araştırma kapsamında gençlerin yaş, cinsiyet, öğrenim durumu, yerleşim yeri gibi demografik değişkenler doğrultusunda pandemi öncesindeki görüş ve deneyimlerine göre karşılaştırmalar yapılarak, pandemi sürecinde yaşadıkları sorunlar ile gereksinim ve beklentilerinin saptanması hedeflendi.

Araştırmaya göre, COVID-19 pandemisi nedeniyle ortaya çıkan stres ve gelecek endişesi, gençlerin genel iyilik halini hem fiziksel hem de psikolojik olarak önemli ölçüde olumsuz etkiledi. Araştırmaya katılan gençler, aile üyelerinin ve arkadaşlarının sağlığıyla ilgili olarak endişeli olduklarını (%71), kendi sağlıklarından ise daha az endişe ettiklerini (%56) belirtti. Gençler alışverişe ve dışarı çıkmaya çekindiklerini (%74), uyku (%63) ve beslenme düzenlerinin (%47) bozulduğunu dile getirdi. Araştırma ayrıca, okula ya da işe gitmemenin gençlere iyi gelmediği (%53), arkadaşlarıyla ilişkilerinde iyi ve mutlu hissetmediklerini (%45) ve ekonomik durumlarıyla ilgili endişe yaşadıklarını (%55) gösterdi. Diğer yandan gençlerin pandemi sürecinde rahat ve sakin hissetmedikleri (%50) ve aileleri ile çok fazla vakit geçirmenin onlara iyi gelmediği (%40) görüldü. 

Eğitim: Araştırmaya katılan, yüksek öğretimdeki gençlerin yarısından fazlası (%51,9) uzaktan eğitimde yeterli bilgi edinemediğini belirtti. Araştırmaya katılan yüksek öğretimdeki gençlerin %29,4’ü yeterli teknik donanımı olmasına karşın motivasyon düşüklüğü nedeniyle, %14,6’sı ise verimli bulmadığı için derslerini takip edemediğini ifade etti. Gençler, pandemi etkisinde ev ortamının verdiği rehavet, yüz yüze derslerdeki etkileşimin çevrimiçi derslerde daha az olması, internet/elektrik kesintileri, motivasyon kaybı ve öğretim üyelerinin de çevrimiçi sistem ile yaşadıkları zorlukları, derslerine düzenli devam etme-melerinin önemli nedenleri olarak sıraladı.

İstihdam: Pandemi sürecinde, araştırmaya katılan gençlerin %26,6’sı işini kaybetti. Çalışan gençlerin %19,8’i de pandemi sürecinde zorunlu izne çıkarılırken (%48,5’i ücretsiz izne çıkarıldı), %21,4’ünün de ücretli çalışma saatleri azaltıldı. İş arayan gençlerin %74,6’ü ise iş bulamadı. 18-24 yaş grubundaki gençlerin 25-30 yaş grubuna kıyasla işlerini daha fazla kaybettikleri gözlemlendi. 

Şiddet: Araştırmaya katılan gençlere pandemi döneminde şiddete maruz kalıp kalmadıkları da soruldu. Buna göre, pandemi öncesinde flört şiddetine maruz kalma oranı %26,45 iken, pandemi sırasında bu oran %33,18’e yükseldi. Sanal şiddet ise %23,34’ten, %27,5’e çıktı. Pandemi döneminde artan aile içi şiddetten de en fazla kadınların ve 18-24 yaş aralığındaki gençlerin etkilendiği tespit edildi.

Cinsel sağlık ve üreme sağlığı: UNFPA Türkiye ve Y-PEER Türkiye ortaklığında yürütülen araştırma, gençlerin pandemi döneminde cinsel sağlık eğitim ve hizmetlerine erişimlerinin nasıl etkilendiğini de ortaya koydu. Gençlerin yüzde 85’i bir sağlık kurumuna gitmekten çekindikleri için cinsel sağlık ve üreme sağlığı hizmetlerine erişimlerinin kısıtlandığını belirtti. Araştırmaya katılan gençlerin, cinsel sağlık bilgisi ve eğitimine erişiminin de önemli oranda azaldığı gözlemlendi. Okulundan cinsel sağlık bilgisi edinebildiğini söyleyen gençlerin oranı pandemi ile birlikte %41’den %6,1’e düştü. Diğer yandan gençlerin %60,1’i pandemi sırasında cinsel sağlık bilgisi ve eğitimine erişimle ilgili zorluk yaşadıklarını belirtti.

Raporda, tüm bu sebeplerle, gençlerin ortak gereksinim ve talepleri olduğunun farkında olarak, bu doğrultuda politika üretilmesi gerekliliği vurgulandı.

Rapoun lansmanı UNFPA Türkiye'nin YouTube kanalından canlı bir webinar ile yapıldı.

Raporun tamamına buradan ulaşabilirsiniz.