Dünyada zorla yerinden edilen bireylerin yaklaşık yüzde 15'i çeşitli engellerle yaşıyor. Türkiye’de ise yaklaşık her beş mülteciden biri engelli. Engelli mültecilerin pek çoğu, hayati önem taşıyan hizmetlere ulaşmakta zorluk çekiyor veya mevcut haklarından ve hizmetlerden haberdar değil. UNFPA Türkiye, Avrupa Birliği’nin finansal desteği ve Sığınmacılar ve Göçmenlerle Dayanışma Derneği (SGDD-ASAM) iş birliği ile, Türkiye’de yaşayan engelli mültecilere ve onlara bakım verenlere yönelik özelleşmiş koruma hizmetleri sağlıyor. 25 yaşındaki Mohammed de onlardan biri. Benzer mücadeleler veren, benzer tecrübeler yaşayan ve benzer hak ve hizmetlere ihtiyaç duyan milyonları temsilen, Mohammed’in hikayesini ondan dinleyin.
Ankara, Türkiye - Üniversiteye girip kendisi gibi engelli bireylere umut ışığı olabilmek Mohammed’in en büyük hayali. Karşılaştığı bütün engellere rağmen eğitimine devam etmek de birinci önceliği. Çekingen görüntüsünün altında zorluklara rağmen umudunu kaybetmeyen güçlü biri var. Geçirdiği kaza nedeniyle tekerlekli sandalye ile yaşamaya başlaması, Mohammed’i hayallerine doğru yol almaktan alıkoymamış.
Avrupa Birliği’nin insani yardım fonları ve Sığınmacılar ve Göçmenlerle Dayanışma Derneği (SGDD-ASAM) iş birliğiyle Ankara’da hizmet veren merkezimizde tanıştık Mohammed ile. 25 yaşındaki Mohammed, anne ve babası ile birlikte Afganistan’dan Türkiye’ye göç etti. Afganistan’da karşılaştıkları zorlukları geride bırakmışlardı belki ama Ankara’ya yerleştiklerinde yeni zorluklarla mücadele başladı. Bu seferi dilini, kültürünü, yararlanabileceği hizmetleri bilmediği bambaşka bir ülkeye alışma sürecine girdiler. “Göç ettiğiniz ülkenin dilini bilmiyorsanız, ne konuşabileceğiniz ne de yol gösterebilecek biri oluyor etrafınızda. Engelli bir birey olarak dışarıdaki hayata karışmak daha da zor. Başlarda en çok yalnızlık nedeniyle zorluk çektim, bu beni çok olumsuz etkiledi,” sözleriyle anlatıyor Mohammed o günleri.
Pandemi sırasında tamamen eve kapanan Mohammed, kitaplarla hafifletmeye çalıştı yalnızlığını. Ta ki, Ankara’daki hizmet birimimizle tanışıp, aslında hiç de yalnız olmadığını hissedene kadar. Mohammed merkezde, Türkiye’de hayatını sürdürebilmek için gerek duyduğu bilgi ve danışmanlık desteğinden, psikososyal desteğe ve sağlık hizmetlerine kadar pek çok farklı hizmetten yararlandı. “Bu desteklerle birlikte hayatım kolaylaştı, sonunda yeni hayatıma ayak uydurmaya başladım,” diyor Mohammed.
Mohammed’in kendi deyimiyle hayatını değiştirense, merkezden aldığı psikolojik destek oldu; “Bana o kadar güzel yol gösterdiler ki, o depresif ruh halinden çıktım, insanlarla tanıştım, sosyalleşmeye başladım, beni anlayan ve benimle benzer tecrübeleri yaşayan arkadaşlar edinmek bana çok iyi geldi.” Yalnız olmadığını hissettikçe kendine güveni de artan Mohammed, merkezin desteğiyle en büyük hayalini gerçekleştirme yolunda da ilk adımı attı:
“Bizim gibi engelli bireylerin eğitim alma konusunda zorlukları oluyor, ben bunu aşmak istedim ve bunun için çaba harcadım,” diyen Mohammed, merkezin sağladığı psikososyal destek sayesinde üniversite sınavına girebildiğini söylüyor. “Hayalim, üniversiteye girmek ve kendim için bir hayat kurmak. Benim gibi insanlara da ilham kaynağı olmak istiyorum,” sözleriyle anlatıyor hayallerini.
Merkezden aldığı psikososyal destek sayesinde kendisini artık daha sosyal, daha pozitif, hayallerine daha yakın ve toplumun aktif bir parçası olarak hissettiğini söylüyor Mohammed. Şimdi en büyük hayali olan üniversite eğitimi için çabalıyor. “Ben mali destek beklemiyorum, bu aldığımız hizmetlerle kendi hayatlarımızı kazanabilecek noktaya gelebilmemiz bizim için çok daha değerli. Artık yalnız olmadığımı biliyorum ve bu desteklerle hayatımda daha iyi şeylerin olacağına dair inancım beni hayata daha sıkı bağlıyor,” diyor Mohammed.
UNFPA Türkiye, Avrupa Birliği’nin insani yardım fonları ve Sığınmacılar ve Göçmenlerle Dayanışma Derneği (SGDD-ASAM) iş birliğiyle yürütülen “En Kırılgan Grupların Koruma Hizmetlerine Erişimlerinin Artırılması Projesi”, engelli mültecilere ve onlara bakım verenlere, haklara ve hizmetlere eşit erişim konusunda destek sağlıyor. Bu amaca yönelik olarak, Ankara ve İzmir’deki hizmet birimleri danışmanlık, psikososyal destek ve yönlendirme hizmetleri sunuyor.
