Birleşmiş Milletler Nüfus Fonu (UNFPA) ve Eskişehir Osmangazi Üniversitesi iş birliğinde 2017’de çalışmalarına başlayan ve 2019’dan bu yana da İsveç’in finansal desteğiyle yürütülen Eskişehir Kadın Sağlığı Danışma Merkezi’nin kapanış etkinliği, 24 Aralık 2024’te gerçekleştirildi.
Eskişehir, Türkiye - Kadın sağlığı ve koruma hizmetlerine erişim, kadınların ve kız çocuklarının kendilerini güvende ve sağlıklı hissettikleri bir hayat kurabilmelerinin anahtarı; ancak günümüzde pek çok kadın ve kız çocuğu, toplumsal normlar ve ekonomik yetersizlikler nedeniyle bu hizmetlere ve bilgilere erişimde kısıtlılıklar yaşıyor. Birleşmiş Milletler Nüfus Fonu, UNFPA Türkiye, Eskişehir’de Osmangazi Üniversitesi ortaklığında 2017’de çalışmalarına başlayan, 2019’dan beri de İsveç’in finansal desteği ile yürütülen "Kadın Sağlığı Danışma Merkezi” yaklaşık 18 bin kişiye hizmet ulaştırdı.
24 Aralık 2024 tarihinde Osmangazi Üniversitesi Kadın Sağlığı Danışma Merkezi’nde düzenlenen ve kamu kurumları, Birleşmiş Milletler temsilcileri, akademisyenler ve sivil toplumu bir araya getiren kapanış etkinliğinde projenin sonuçları ve güncel ihtiyaçlar ele alındı. Etkinliğe Osmangazi Üniversitesi Rektör Yardımcısı Prof. Dr. Kürşat Bora Çarman, Eskişehir Sağlık İl Müdürü Doç. Dr. Yaşar Bildirici, İl Göç İdaresi Müdürü Mustafa Turan’ın yanı sıra Birleşmiş Milletler Nüfus Fonu Temsilcileri Dr. Selen Örs Reyhanioğlu ve Nazlı Moral Uydu da katıldı.
Etkinlikte UNFPA’in Türkiye’de en kırılgan durumlardaki kadınları, kız çocuklarını ve gençleri destekleme çalışmalarını anlatan UNFPA İnsani Yardım Program Koordinatörü Dr. Selen Örs Reyhanioğlu, “Türkiye, Suriye iç savaşı ve 6 Şubat 2023 depremleri olmak üzere iki büyük insani krizle karşı karşıya kaldı. Bu tür krizler sırasında ve sonrasında kadınların ve kız çocuklarının sağlık ve koruma hizmetlerine erişimde desteğe ihtiyaç duyduğunu gözlemliyoruz. 17 ilde özellikle göçmen kadınları ve kız çocuklarını desteklemek üzere, ortaklarımızla birlikte 2015’ten bu yana 37 Kadın Sağlığı Danışma Merkezi kurduk ve yürüttük. UNFPA olarak, “kimseyi geride bırakma” prensibimiz doğrultusunda çalışmaya devam edeceğiz,” dedi.
UNFPA’in Eskişehir’de yaklaşık 8 yıl boyunca yürüttüğü Kadın Sağlığı Danışma Merkezi kapsamında, hem Türkiye vatandaşı hem de farklı ülkelerden gelen göçmen kadınlar ve kız çocukları desteklendi; ücretsiz şekilde sağlık, koruma ve eğitim hizmeti aldı. Merkezde, kadın ve üreme sağlığı hizmetlerine ve kadın hijyen ve anne-bebek kitlerine erişti; çocuk ve erken yaşta evlilik dahil olmak üzere kadına yönelik şiddete dair önleme ve koruma alanlarında destek aldı. Merkezlerde ayrıca sosyal uyumu güçlendirmeyi hedefleyen Türkçe konuşma grupları, ekonomik dayanıklılık oluşturmayı amaçlayan kuaförlük, örgü ve topraksız tarım gibi alanlarda kurslar ve kadınların sosyalleşmesini hedefleyen okçuluk gibi sportif faaliyetler düzenlendi.
Toplam 10 kadın çalışan ve gönüllünün desteğiyle hizmet veren merkezde kadın ve anne sağlığı hizmetlerinin sağlanması için bir ebe ve hemşire, koruma hizmetlerinin sağlanması için bir sosyal hizmet uzmanı, psikososyal destek için bir psikolog, ayrıca göçmen kadınlarla görüşmelerde dil bariyerini aşmak için Arapça ve Farsça çeviri desteği sağlayan tercümanlar ve ev ev gezerek sağlık ve kadının güçlenmesi konularında farkındalık artırmak için sağlık aracıları çalıştı.
Eskişehir Kadın Sağlığı Danışma Merkezi’nin 8 yıl boyunca yaptığı çalışmaları anlatan Proje Yürütücüsü ve Koordinatörü Doç. Dr. Figen Çalışkan: “Kadın sağlığı bilgileri ve hizmetlerine erişim, kadınların ve kız çocuklarının özgürlükleri ve güçlenmeleri için şart. Bunlara erişim sağlandıkça kadınlar kendi bedenleri üzerinde kararlarını kendileri alabilir ve hayatlarını daha sağlıklı yönetebilirler. Projemiz kapsamında şehrimizin dezavantajlı kadınlarına hem merkezimizdeki hizmetlerle hem de sağlık aracılarımızla ev ev dolaşarak ulaştık."
Merkeze önce destek almak için gelen ve daha sonra diğer kadınlara destek olmak için merkezde sağlık aracısı olarak çalışmaya başlayan Rabia Özbek, “İran’dan Türkiye’ye göçtükten sonra amcamın oğlu benim okula gitmemi engelledi ve evde çocuklarına baktırdı. O hayattan kurtulmak için maalesef çocuk yaşta evlendim. Merkeze hijyen kiti almak için gelmiştim, Farsça bildiğim için burada çalışmamı istediler. Sonra hem okuma-yazmayı hem de bilgisayar kullanmayı öğrendim. Yıllarca geride bırakılmıştım, merkezde çalıştığım sürede kendim gibi geride kalan kadınlara gururla destek oldum.” dedi.
Eskişehir’de İsveç’in finansal desteği ve Eskişehir Osmangazi Üniversitesi iş birliği ile yürütülen Kadın Sağlığı Danışma Merkezi kapsamında, göçmenler başta olmak üzere en kırılgan durumdaki kadınlara ve kız çocuklarına yönelik kadın ve üreme sağlığı ile toplumsal cinsiyete dayalı şiddeti önleme ve müdahale hizmetleri ve psikososyal destek sağlandı. UNFPA, Türkiye’de kadınların ve kız çocuklarının güçlenmesine yönelik faaliyetlerine insani yardım ve kalkınma alanlarındaki çalışmaları ile kararlılıkla devam ediyor.
