“Çocuk Yaşta Evliliklere Karşı Farkındalık Paneli” - (25 Eylül 2017- Batman)

Birleşmiş Milletler Nüfus Fonu (UNFPA) tarafından içeriği geliştirilen ve KAMER yürütücü ortaklığıyla, sığınmacı kadınlara yönelik olarak tasarlanan “Çocuk Yaşta Evliliklere Karşı Farkındalık Paneli,” 25 Eylül 2017’de Batman’da yapıldı. Türkiye’de sığınmacı olarak yaşayan ailelerde de sıklıkla rastlanan ve çocuk yaştakilere yönelik bir insan hakları ihlali olan çocuk yaşta evlilik konusuna dikkat çekmek ve farkındalık yaratmak için düzenlenen panelde Çocuk Yaşta Evliliklerin Fiziksel, Psikolojik ve Sosyal Boyutu, Çocuk Yaşta Evliliklere Yasalar Ne Diyor? ve İslam Hukukuna Göre Erken Evlilik konularında sunumlar yapıldı.

ABD Dışişleri Bakanlığı Nüfus, Göçmen ve Göç Bürosu tarafından finanse edilen ve Birleşmiş Milletler Nüfus Fonu’nun (UNFPA) KAMER yürütücü ortaklığıyla organize edilen “Çocuk Yaşta Evliliklere Karşı Farkındalık Paneli’nin Batman’daki oturumuna 374 sığınmacı kadın katılım gösterdi.

Birleşmiş Milletler Nüfus Fonu (UNFPA) İnsani Yardım Programı, Bölge Program Müdürü Fatma Hacıoğlu Sarıdağ panelin açılış konuşmasında, Birleşmiş Milletler Nüfus Fonu’nun (UNFPA) çocuk evliliklere karşı farkındalık yaratmak için bir çok farklı ilde hem kadın hem de erkek sığınmacılara özel olarak içeriği geliştirilmiş paneller yaptığından bahsetti. Sarıdağ, UNFPA’in insani yardım programı çerçevesinde şekillenen bu panellerin, farklı uygulayıcı ortak ve finansal kaynaklarla yürütülen Kadın Sağlığı Danışma Merkezlerinin faydalanıcılarıyla bu farkındalık panellerini sürdürdüklerini vurguladı. Bu proje kapsamında, 30’dan fazla panelin farklı illerde yapılacağını da ekledi.

KAMER Batman Koordinatörü Meral Tunç Baranoğlu, panelin yürütücü ortağı olarak KAMER’in yaptığı çalışmalar ve çocuk evlilikleri hakkındaki çalışmalarına değindi.

Birleşmiş Milletler Nüfus Fonu (UNFPA) Üreme Sağlığı Program Koordinatörü Dr. Gökhan Yıldırımkaya, panelde yaptığı sunumda çocuk yaşta yapılan evliliklerin, çocuklara yapılacak en büyük kötülük olduğunu söyledi. Yasalar karşısında 18 yaşın altındaki herkesin ‘çocuk’ olarak tanımlandığına vurgu yapan Dr. Yıldırımkaya, henüz kendisi çocuk olan birisinin, bir bebeğin tüm bakım sorumluluğunu almasının hem anne hem de bebek için sağlıklı bir sonucu olamayacağının altını çizdi. Çocuk yaşta yapılan evliliklerde sıklıkla görülen gebelik temelli sorunların ölümlere kadar uzanan ciddi sonuçları olduğu bilgisini de paylaştı. Dünya Sağlık Örgütü’nün verilerine göre, 20 yaş altındaki gebeliklerin sağlık açısından uygun görülmediğine de vurgu yaptı. 

Çocuk Yaşta Evliliklere Yasalar Ne Diyor? başlıklı sunumunda, İstanbul Baro’sundan Avukat Berçem Akkoç, yasalara göre çocuk yaşta evliliklerin suç olduğunu, Türkiye’de sunulan haklar gibi, suçlar konusunda da sığınmacıların bağlayıcı sorumlulukları olduğunu iletti. Erken yaşlarda evlendirilmeye zorlayan kişilerin de suç işlediğinin altının çizildiği sunumda, zorla evlendirilen kişilerin nikah masasında bile hayır demeye hakları olduğunu da ekledi.

İstanbul Universitesi, Adli Tıp Anabilim Dalı, Prof. Dr. Ayşen Ufuk Sezgin’in Travma, Erken ve Zorla Evlilikler başlıklı sunumunda çocuk yaşta yapılan evliliklerin travmalara yol açtığını belirterek konuşmasına başladı. Prof. Dr. Sezgin, çocukların maruz kaldığı bu zorlamaya “evlenme” değil “evlendirilme” olarak tanımlanması gerektiğini vurguladı. Çocuk yaşta evlendirilmelerin şiddetin bir türü olduğu, örneklerinin konunun normalleştirmesine hizmet edecek şekilde düşünülmemesi gerektiğini söyledi. Yaptığı sunumda Prof. Dr. Sezgin, bu tip evliliklerin hiçbir şekilde kültürün bir öğesi olarak düşünülmemesi gerektiğini söyledi ve bu konunun bir çocuk istismarı olarak ele alınması gerektiğinin altını çizdi.  

Doğubeyazıt Müftülüğü’nden İslam Hukukuna Göre Erken Evlilik sunumunda Mehmet Sıddık Buğur çocuk yaşta evliliklerin dini boyutunu ele aldı. Çocuk yaşta evliliğin İslam dinine uygun olmadığını, konu hakkında söylenenlerin dini açıdan gerçekleri yansıtmadığını da ekledi.

Birleşmiş Milletler Nüfus Fonu (UNFPA), yürütücü ortakları ve farklı uluslararası donörlerden aldığı finansal destekle, erkek ve kadınlara yönelik olarak içeriği geliştirilen 30’dan fazla Çocuk Yaşta Evliliklere Karşı Farkındalık Paneli, Türkiye’nin birçok farklı ilinde düzenlemeye devam edecek.