UNFPA, kadınların ve kız çocuklarının güçlendirilmesi için yenilikçi çözümler geliştiren sosyal girişimlere finansman sağlayan “2022 Ortak İnovasyon Yarışması”nın kazananlarını açıkladı. Kazanan projelerden biri de Türkiye’den, KızBaşına Platformu’nun toplumsal cinsiyete dayalı şiddete dair farkındalığı artırmak için tasarladığı artırılmış gerçeklik (simülasyon) deneyimi.
New York - Birleşmiş Milletler Nüfus Fonu, UNFPA’in, inovasyon yoluyla kadınlar ve kız çocukları için fırsatları eşitlemeyi ve herkes için eşit haklar ve seçenekler sağlamayı amaçlayan sosyal girişimlere finansman desteği sağlamak amacıyla düzenlediği ilk inovasyon yarışması sonuçlandı. 61 ülkeden 300 projenin mücadele ettiği yarışmada, 10 proje ipi göğüsledi ve her biri 60 bin dolarlık fon desteğine hak kazandı.
UNFPA'in Equalizer Accelerator Fund - Eşitleyici Hızlandırıcı Fonu ile finanse edilen ve Dünya Fikri Mülkiyet Örgütü (WIPO), Uluslararası Telekomünikasyon Birliği (ITU) ve Uluslararası Ticaret Merkezi (ITC) iş birliği ile gerçekleşen 2022 Ortak İnovasyon Yarışması, tüm dünyadan, kadınların liderliğindeki 10 farklı organizasyonu ödüllendirdi.
Kazanan projeler, toplumsal cinsiyete dayalı şiddet, dijital şiddet, aile planlaması, cinsel sağlık ve üreme sağlığı ve gebelik zehirlenmesi gibi konularda kadınlar ve kız çocuklarının hayatını değiştirebilecek önemli yenilikler vaad ediyor.
Ödüllendirilen organizasyonlardan biri de Türkiye’den, KızBaşına platformu oldu. Kadınlara ve çocuklara yönelik her türlü taciz, şiddet ve nefret söylemini önlemek ve Türkiye'de toplumsal cinsiyet eşitsizliğinin etkilerini azaltmak için çalışan KızBaşına’nın yarışmayı kazanan inovasyon projesi ise, toplumsal cinsiyete dayalı şiddete dair farkındalığı ve duyarlılığı geliştirmeye yönelik bir artırılmış gerçeklik deneyimi sunuyor.
Kadınların günlük yaşamlarında yaşadıkları tehlikeleri, korkuları, huzursuzlukları ve çeşitli şiddet türlerini (psikolojik, fiziksel, cinsel vb.) deneyimletebilmek amacıyla tasarlanan artırılmış gerçeklik oyununun hedef kitlesi erkekler. Geceleri tenha sokaklarda yalnız yürümek, takip edilmek gibi çeşitli senaryolar ile erkekleri kadın olarak simüle eden oyun, erkeklerin şiddete dair farkındalıklarını geliştirmeyi amaçlıyor.
Yarışmayı kazanan projelerin her biri için sağlanacak 60.000 $ tutarındaki finansman, bu projelerin pilot aşamadan büyük ölçeğe geçebilmesini amaçlıyor. UNFPA ve ortakları, mentorluk, eğitim, çalıştay ve BM ağına erişim ile bu girişimleri sosyal olarak da destekleyecek.
UNFPA İcra Direktörü Dr. Natalia Kanem, “Yaratıcı düşünme ve yenilikçi çözümler, dünyanın her yerindeki kadınlar ve kız çocukları için ilerlemeyi hızlandırmanın anahtarı” diyor. “Bu fon aracılığıyla UNFPA, dinamik bir girişimci grubunu ve onların ezber bozan fikirleri ile geliştirdikleri hayat değiştiren bu projeleri desteklemekten mutluluk duyuyor” ifadelerini kullanıyor.
UNFPA'in 2021'de hayata geçirdiği Eşitleyici Hızlandırıcı Fonu, kadınların liderliğindeki, kadınlar ve kız çocukları için aile planlaması ve anne sağlığı hizmetlerine erişimi arttıracak ve toplumsal cinsiyete dayalı şiddeti sona erdirecek projelere yatırım sağlayarak, projelerin geliştirilmesine ve etkilerinin kanıtlanabilmesine destek veriyor.
İşte kadınların ve kız çocuklarının hayatını değiştirecek o 10 proje:
Foundation Paniamor, Kosta Rika:
Ergen kızlar için çevrim içi şiddeti önlemeye ve bunlara yanıt vermeye yardımcı olabilecek yeni bir dijital araç seti geliştirdi.
GerHub, Moğolistan:
Mobil klinikler ve teletıp aracılığıyla cinsel sağlık ve üreme sağlığı bilgi ve hizmetlerini ülkenin en ücra köşelerinde yaşayan kadınlara ve kız çocuklarına ulaştıran bir sistem geliştirdi.
Global Pre-Eclampsia Initiative, Uganda:
Afrika'da gebelikle ilişkili ölümlerin yaklaşık %10'una neden olan bir hipertansif bozukluk olan preeklampsinin (gebelik zehirlenmesi) erken teşhisi, zamanında müdahalesi ve etkin yönetimi için taşınabilir/mobil bir teşhis sistemi geliştirdi.
Hillspring Diagnostics, Nijerya:
Zamanında teşhis ve tedavi edilmezse ölüm dahil tehlikeli sonuçları olan gebelik zehirlenmesini tespit etmek için devrim niteliğinde yeni bir yöntem geliştirdi.
Impact Innovations Institute, Ermenistan:
SafeYou ile, kadınları ve kız çocuklarını şiddete karşı korumak amacıyla güvenlik mekanizmaları sağlayan ve şiddet mağdurları için araçlar sunan bir dijital çözüm uygulaması geliştirdi.
İnsanları kadınların gerçek yaşam deneyimlerine dayalı simülasyonlarla tanıştırarak toplumsal cinsiyete dayalı şiddeti durdurmayı amaçlayan bir artırılmış gerçeklik deneyimi geliştirdi.
Ergenlik çağındaki kız çocuklarına kaliteli cinsel sağlık ve üreme sağlığı bilgileri ve hizmetleri sağlayan ve genç gebeliklerin yarattığı yoksulluk döngüsünü sona erdirmeye yardımcı olan, yapay zeka ile geliştirilmiş bir sohbet robotu tasarladı.
A one-stop family health and wellbeing platform that provides access to family planning, reproductive health information, and services for young women and new mothers.
Ruanda'da cinsel sağlık ve üreme sağlığı ve hakları hakkında bilgi vermek amacıyla düşük teknolojili ve eğitici ilk lisanslı masa oyununu tasarladı.
Women in Entrepreneurship and Technology (WETECH), Kamerun:
Güvenli ve gizli bir mesajlaşma platformu aracılığıyla toplumsal cinsiyete dayalı şiddete maruz bırakılan ve risk altındaki kişileri birbirine getirerek, dijital bir araç sunan bir toplum merkezi ve kadın inovasyon merkezi kurdu.
