Adet sağlığı, yalnızca sağlık değil, bir insan hakları konusu.
Her birimizin bedensel özerklik hakkı var. Adet sırasında vücudumuza gösterdiğimiz özen, bu temel özgürlüğün önemli bir parçası. Yine de tahminen 500 milyon kişi hijyenik regl ürünlerine ve adet sağlığı için yeterli hizmetlere erişemiyor.
Yetersiz menstrüel sağlık ve hijyen önlemleri, kadınlar ve kız çocukları için çalışma ve okula gitme hakkı da dahil olmak üzere temel haklara erişimi zorlaştırıyor. Bu durum, sosyal ve ekonomik eşitsizlikleri artırıyor. Adet döneminin yönetiminde yetersiz kalan kaynakların yanı sıra dışlanma ve utanç kalıpları da insan onuruna zarar veriyor. Toplumsal cinsiyet eşitsizliği, aşırı yoksulluk, insani krizler ve bazı gelenekler mahrumiyeti ve damgalamayı artırabiliyor.
Bunu göz önünde bulundurarak, Adet Hijyeni Günü'nün bu yılki teması "2030 yılına kadar regl olmayı hayatın normal bir gerçeği haline getirmek" şeklinde açıklandı. Adet Hijyeni Günü’nün, her yılın beşinci ayının 28. günü olarak belirlenmesinin sebebi ise, adet döngülerinin ortalama 28 gün olması ve adet döneminin her ay ortalama beş gün sürmesi.
İnsanların menstrüel sağlık için neye ihtiyaç duyduğu konusunda bir fikir birliği bulunuyor. Temel unsurlar: adet dönemi için risksiz, makul ve güvenilir malzemelere erişim; malzemeleri değiştirmek için mahremiyetin sağlanması; güvenli ve özel yıkanma olanakları ve bilinçli seçimler yapabilmek için bilgilendirme hizmetleri gerekli. Eğitimi gerekli ürünlerle birleştiren kapsamlı yaklaşımlar ve damgalamayla mücadele çalışmaları, iyi bir adet sağlığı standardına ulaşmada en başarılı yöntemleri oluşturuyor.
Küresel ve ulusal sağlık ve kalkınma politikaları; insan hakları, halk sağlığı, toplumsal cinsiyet eşitliği ve sürdürülebilir kalkınma konularının oynadığı önemli rolü yansıtan yatırımlar ile adet sağlığına öncelik vermeli. Okullar, iş yerleri ve kamu kurumları, insanların regl dönemini rahat ve onurlu bir şekilde yönetebilmelerini sağlamalı. Hedeflenen politikalar, düşük gelirli kadınların ve kız çocuklarının hijyenik regl ürünlerine, su ve sanitasyona erişimde zorlanmasından ortaya çıkan regl yoksulluğunu ortadan kaldırmayı amaçlamalı.
Menstrüel sağlık ve hijyeni desteklemeye yönelik girişimler kapsamında UNFPA, geçici kamplarda da dahil olmak üzere güvenli sanitasyon tesislerine ve sabun, malzeme ve iç çamaşırı gibi temel ihtiyaçları içeren kadın hijyen kitleri ve eğitimler aracılığı ile ulaşıyor. Daha fazlasını buradan öğrenebilirsiniz.
